اسرائیلیات در تفسیر طبری و تاثیر آن در تفاسیر بعدی(آسیب شناسی،نقد و تحلیل)

جامع البیان عن تاویل آی القران از قدیمی ترین و در عین حال مهم ترین تفاسیر قرآنی است که قرآن پژوهان آن را در شمار تفاسیر ماثور یاد کرده اند.گرچه مواردی از ترجیح اقوال و گزینش نظری بر نظریات دیگر از ورای روایات نقل شدهدر خلال تفسیر او نیز به چشم می خورد.یکی از کاستی های این تفسیر آمیختگی آن با روایات موضوع و موسوم به اسرائیلیات است.طبری با توجه به روایاتی منسوب به پیامبر مبنی بر بی اشکال بودن نقل اسرائیلیات، با دستی گشادهبا این قبیل احادیث مواجه شده و به ویژه در نقل داستان ها و قصص انبیاء روایاتی را بدون نقد و ارزیابی آورده که با معیار های مقبول فقه الحدیثی پذیرفتنی نمی باشد.مخالفت باقران، سنت مقطوعه و ملاک های عقل از عمده ترین محور هایی است که می توان بر اساس آن روایات تفسیر طبری را مورد نقد و چالش جدی قرار داد.شخصیت بزرگ طبری و جامعیت تفسیر او به لحاظ اشتمال بر روایات تفسیری، تفاسیری مانند بحر العلوم سمرقندی،تفسیر ابوالفتوح رازی، کشف الاسرار میبدی،درالمنثور سیوطی و تفسیر سورآبادی را تحت تاثیر قرار داده و آنان بدون هیچ نقد و بررسی گفته های او را تکرار کرده اند.توسعه و تساهل در ملاک های اعتبار احادیث تفسیری، تعمیم حدیث مرفوع نبوی به حدیث موقوف یا مقطوع صحابی یا تابعی،عدم توجه به اسناد احادیث و پرهیز ار تحلیل دلالی احادیث از عمده ترین آسیب های مبنایی و روشی طبری در تفسیر جامع البیان در بخش مربوط به اسرائیلیات محسوب می شود.